Invalzaag test & vergelijking

• Belangrijke feiten
• Invalzagen zijn een speciaal type handcirkelzaag met een onroerende beschermkap die het zaagblad volledig omsluit.
• Ze zagen in het midden van de materialen en niet vanaf de rand naar het midden.
• Een goede geleiderail is belangrijk voor zuiver en precies zagen.
• Een krachtige motor en een fijn instelbare snelheidsinstelling worden aanbevolen voor het zagen van verschillende materialen.

Voor speciaal zaagwerk

Er is een enorm assortiment elektrische zagen beschikbaar voor doe-het-zelvers en ambachtslieden om hun werkstuk te bewerken. Ze verschillen in grootte, vorm en functie en zijn daarom geschikt voor verschillende taken. Vooral voor beginners is het erg moeilijk om alles bij te houden, vooral als de verantwoordelijkheidsgebieden elkaar overlappen. Een specialist voor allerlei uitsparingen is de invalzaag.

Invalzagen en handcirkelzagen

Invalzagen zijn een speciale vorm van handcirkelzagen. Beide gereedschappen hebben een elektromotor, een zaagblad, een stroomschakelaar en meestal een geleideplaat. Bij klassieke handcirkelzagen zijn de motor, het zaagblad en de geleiderail stevig met elkaar verbonden. Omdat het zaagblad beschermd wordt door een pendelkap, worden de apparaten ook wel pendelkapzagen genoemd. Je kunt alleen vanaf de rand van een materiaal naar binnen snijden. Terwijl het apparaat een snede maakt, klapt de motorkap terug. Dit beschermt de leidende hand tegen mogelijke splinters. Na het werk kan de handcirkelzaag alleen op zijn kant worden opgeborgen.

In tegenstelling tot pendelkapzagen is de geleiderail van invalzagen niet verbonden met de motor en het zaagblad. Bovendien is de beschermkap niet beweegbaar, maar omsluit hij het zaagblad volledig, zodat hij niet zichtbaar is als hij niet wordt gebruikt. Om een zaagsnede te maken beweegt het zaagblad naar beneden en duikt direct in het materiaal. Een spouwmes voorkomt vaak dat het zaagblad vastloopt na de snede. De invalzaagsnede kan op elk punt van het materiaal gemaakt worden; het is niet nodig om bij de rand te beginnen zoals bij klassieke handcirkelzagen.

Toepassingsgebied

Invalzagen zijn ideaal voor het maken van nauwkeurige zaagsneden in het midden van werkstukken. Een typisch gebruiksgebied is het werkblad in de keuken: Met de zaag kan gemaakt worden voor gootsteen en kookplaat. Bovendien is het geschikt voor het monteren van ventilatieroosters.

Omdat het zaagblad op veel invalzagen ver naar rechtsbuiten staat, is werken dicht bij de rand mogelijk. Je kunt soms tot 1,5 centimeter van de rand zagen. Hiermee kunnen vaklieden onder andere OSB of spaanplaat in een ruimte leggen en op een later tijdstip schone dilatatievoegen aanbrengen. Een andere mogelijke toepassing zijn zogenaamde schaduwvoegen. Dit is het gebied tussen twee bouwdelen die ten opzichte van elkaar verspringen, bijvoorbeeld wand- en plafondbekleding of twee kozijndelen.

Als het een invalzaag is met een zwenkinrichting, kunnen ook schuine zaagsneden worden gemaakt. Met dergelijke verstekken kunnen hoekverbindingen tussen twee onderdelen worden gerealiseerd. Een veel voorkomende toepassing is het maken van fotolijstjes.

Wat telt bij het kopen

Bij het kiezen van de juiste invalzaag zijn de belangrijkste factoren het soort en de dikte van de materialen die je wilt zagen en het toepassingsgebied. Wie slechts af en toe met het apparaat werkt, kan soms zonder sommige functies en geld besparen. Sommige aspecten zijn echter relevant voor alle gebruikersgroepen.

Geleiderail

Om precies en zuiver te kunnen zagen is een geleiderail erg belangrijk. Het stabiliseert het zaagblad en zorgt ervoor dat er geen scheuren aan de snijkant ontstaan. Het dient ook als anti-tip apparaat voor diagonale sneden. In tegenstelling tot klassieke handcirkelzagen is hij echter niet essentieel voor het maken van uitsparingen. Daarom worden invalzagen voor doe-het-zelvers vaak niet geleverd met geschikte geleiderails. Gebruikers kunnen ze als accessoires kopen.

Invalzagen daarentegen worden meestal geleverd met een bijpassende rail. Deze heeft meestal een lengte van 1.400 millimeter. Dit is voldoende voor sneden van een meter lang, omdat de rail idealiter langer is dan de sneden die het gereedschap moet maken.

De bevestigde geleiderail mag niet wegglijden of wiebelen. Daarom hebben veel modellen een zelfklevende rubberen strip aan de onderkant. Verder zijn de rails aan de bovenkant voorzien van glijstrips, die voorkomen dat het zaagblad in het werkstuk blijft haken. Hierdoor glijdt de invalzaag gemakkelijk door het materiaal. Om ervoor te zorgen dat het gereedschap niet wegglijdt tijdens het zagen, kun je de geleiderail ook met schroefklemmen aan het werkstuk bevestigen.

Zaagdiepte en -hoek

Een belangrijk criterium voor invalzagen is hun zaagdiepte, d.w.z. hoeveel millimeter het zaagblad in het materiaal kan duiken. Hoe hoger de waarde, hoe dikker het materiaal waar de zaag doorheen kan zagen. Als de zaagdiepte op de millimeter nauwkeurig kan worden ingesteld, kun je hem aan elk materiaal aanpassen. Het typische bereik is 0 tot 75 millimeter.

Op veel invalzagen kan de snijhoek nauwkeurig worden ingesteld via een hoekschaal in een bereik van 0 tot 45 graden. Hoogwaardige modellen kunnen zelfs grotere bereiken aan, zoals -1 tot +47 graden. Door de negatieve hoek kunnen gebruikers ondersnijdingen maken. Merk op dat de maximale zaagdiepte afneemt bij zagen onder een hoek: In plaats van 75 millimeter zakt de zaag dan soms maar 55 millimeter. Als je vaak schuin wilt zagen, moet je idealiter letten op een hoge waarde voor de zaagdiepte van de zagen.

Motorvermogen

Het motorvermogen geeft aan hoe krachtig een invalzaag is. Hoe hoger het motorvermogen, hoe groter de kans dat de zaag schone sneden kan maken in dikke of harde materialen. Professionele invalzagen kunnen een motorvermogen hebben van meer dan 2.000 watt. Voor thuisgebruik is het zinvol dat het apparaat een vermogen heeft van minstens 1.000 watt, bij voorkeur tussen 1.200 en 1.600 watt.

Snelheid en omtreksnelheid

Zowel de draaisnelheid als de omtreksnelheid geven aan hoe efficiënt de wisselzaag door verschillende materialen zaagt. Hoe hoger de waarden, hoe krachtiger de zaag meestal is en hoe harder de te bewerken materialen kunnen zijn. Veel dealers geven echter alleen het stationair toerental of het maximum toerental aan. De waarde geeft aan hoe vaak de invalzaag binnen een minuut onbelast draait. Zodra een zaagblad op de machine wordt bevestigd, neemt de snelheid af. Het dompelen in het materiaal vertraagt ook de zaag. De informatie in de productbeschrijvingen kan daarom niet worden overgedragen op de praktijk.

De omtreksnelheid of de zaagsnelheid beschrijft hoe snel het zaagblad aan de buitenrand draait. Het is direct gerelateerd aan het aantal omwentelingen, maar staat meestal niet in productbeschrijvingen.

Het werkelijke vermogen van de invalzaag kan alleen worden bepaald door het koppel mee te rekenen, waarvoor kennis van de versnellingsbak nodig is. Als je echter de omtreksnelheid en het motorvermogen van twee invalzagen vergelijkt, kun je in elk geval bepalen welk model krachtiger is: een identiek motorvermogen bij verschillende snelheden en een verschillend motorvermogen bij dezelfde snelheid geven aan welk model krachtiger is. De zaagsnelheid kan eenvoudig worden berekend met behulp van het toerental in omwentelingen per minuut en de diameter van het zaagblad in millimeters. Omdat de snelheid is gegeven in meters per seconde, moet je de resulterende waarde delen door 60.000.

Bereken de snijsnelheid

v(u) = Pi (3.14) * diameter d * snelheid m

Als je bijvoorbeeld een zaagbladdiameter van 254 millimeter en een toerental van 4.500 omwentelingen per minuut in de formule invoert, volgt daaruit:

V(u) = (3,14 * 254 millimeter *4.500 omwentelingen per minuut) / 60.000

V (u) = 59,84 millimeter per seconde

Praktische kenmerken

Om het risico op letsel bij het zagen te verminderen, zijn de meeste invalzagen uitgerust met terugslagbeveiliging en overbelastingsbeveiliging.

Omdat materialen als zacht en massief hout, metalen of verschillende kunststoffen verschillende eigenschappen hebben, kunnen ze niet op dezelfde manier verwerkt worden: Hoe zachter en hittegevoeliger het materiaal, hoe lager de snijsnelheid of het toerental moet zijn. Voor sneden in verschillende materialen is het daarom erg praktisch als de snelheid in meerdere stappen kan worden aangepast. Anders kan de invalzaag het werkstuk beschadigen.

Als een wisselzaag ook een constante snelheidsfunctie heeft, verandert de ingestelde snelheid ook onder belasting niet. Zonder deze functie neemt het aantal omwentelingen kortstondig af op momenten zoals bij het raken van het materiaal. Met snelheidsregeling en constante snelheidsregeling is het mogelijk om elk materiaal consequent op de optimale snelheid te verwerken.

Andere nuttige functies zijn de zachte start en de krabbelmodus. De eerste zorgt ervoor dat de motor bij het starten niet meteen op volle kracht werkt. Met de krabbelstand loopt de motor bijzonder stabiel: Bij het insteken in het materiaal kan zo een zuivere snede worden gemaakt.

Bovendien zijn veel moderne invalzagen uitgerust met een systeem waarmee de zaagbladen moeiteloos kunnen worden vervangen. In eenvoudige uitvoeringen moet daarvoor een hendel worden bediend. Om eventueel optredend vuil en houtsnippers te verwijderen en de werkplek schoon te houden, zijn invalzagen met een stofzuigeraansluiting handig. Je kunt een stofzuigerslang of een stofreservoir aansluiten en het vuil direct opzuigen terwijl je werkt.

Stroomvoorziening

Invalzagen zijn elektrische apparaten die ofwel door netstroom ofwel door een accu worden aangedreven. Beide versies zijn gemakkelijk te hanteren en, afhankelijk van het model, ook even krachtig. Het grootste verschil tussen de twee soorten aandrijving is de flexibiliteit. Met invalzagen met snoer kan zonder onderbrekingen worden gewerkt, maar de gebruikers kunnen zich niet vrij bewegen. Ze zijn afhankelijk van een stopcontact in de buurt en een voldoende lange kabel. De buitentoepassing kan alleen uitgevoerd worden met een constructie van verlengkabels.

Bij apparaten op batterijen doet zich precies het tegenovergestelde probleem voor: Het is mogelijk om op elke locatie flexibel te zagen. Soms zijn echter langere werkonderbrekingen nodig als de batterij leeg is en er geen reservebatterij beschikbaar is. Bovendien wordt niet elke invalzaag geleverd met een accu. Sommige fabrikanten, zoals Einhell, gebruiken een oplaadbaar batterijsysteem. Als je meerdere apparaten op batterijen van zo’n fabrikant bezit, kun je de batterijen gemakkelijk verwisselen.

Zaagbladen

Zaagbladen voor invalzagen zijn rond en hebben snijtanden die onder een bepaalde hoek staan. Zaagbladen onderscheiden zich door hun diameter, het aantal en de vorm van de zaagtanden en de hoek waaronder ze staan.

Hoe meer snijtanden een zaagblad heeft, hoe schoner de snede. Dit maakt echter ook de chipkamer kleiner. Dit is een uitsparing tussen de tanden waardoor de spaanders kunnen ontsnappen bij het zagen van hout. Als niet alle spanen eruit kunnen vallen, is er meer wrijving tussen het gereedschap en het materiaal, wat de slijtage versnelt.

Zagen langs de houtvezel levert lange spaanders op, dwars op de houtvezel zagen levert korte spaanders op. Voor het eerste zijn zaagbladen met weinig zaagtanden en grote houtkamers aan te bevelen, omdat deze spaanders kleinere kamers snel kunnen verstoppen. Als je dwars op de houtnerf zaagt, kies dan een zaagblad met zo klein mogelijke spaanruimtes en veel tanden om het uitscheuren zo klein mogelijk te houden.

De snijtanden van de zaagbladen staan schuin naar voren of naar achteren. Een voorwaartse helling wordt een positieve hellingshoek genoemd: Hoe groter de hoek, hoe sneller het zaagblad werkt en hoe groter de spaanbreuk. Bij een negatieve hellingshoek staan de tanden onder een vlakke hoek naar achteren. Ze worden vaak gebruikt voor werkstukken van staal, aluminium en bouwmaterialen.

Welke zaagbladen je nodig hebt hangt af van de materialen waarmee je wilt werken. Voor doe-het-zelvers die voornamelijk met hout werken, volstaan echter meestal een universeel zaagblad en een houtzaagblad. Voor metaal of schurende materialen zoals zandsteen worden speciale zaagbladen aanbevolen.

Snijtandvormen

De twee meest voorkomende soorten snijtanden zijn wissel- en vlakke tanden. Voor speciale eisen zijn er ook enkele speciale vormen en combinaties, zoals trapeziumvormige tanden en trapeziumvormige platte tanden.

Bij zaagbladen met wisseltanden zijn de afzonderlijke snijtanden afwisselend links of rechts afgeschuind. Ze zijn ideaal voor snelle zaagsneden in alle soorten houtmaterialen. Bij zaagbladen met platte tanden is de bovenkant van de tanden helemaal vlak. Dit betekent dat ze langzamer snijden dan die met verwisselbare tanden, maar het snijvlak is schoner. De robuuste vertanding maakt bovendien de bewerking van harde materialen zoals staal mogelijk.

Platte tanden met wisselende afschuining hebben links of rechts licht afgeschuinde randen. Ze zijn ook om en om gerangschikt. Deze variant ontlast de afzonderlijke tanden en zorgt voor een gelijkmatige snijkwaliteit.

Een trapeziumtand is in feite een platte tand met afgeschuinde randen aan beide zijden. Deze vorm wordt vaak gebruikt bij het zagen van aluminium en harde kunststoffen Zaagbladen met trapeziumvormige vlakke tanden zijn zo ontworpen dat vlakke en trapeziumvormige zaagtanden elkaar afwisselen.

Andere accessoires

Om verstekzagen gemakkelijker te maken, kun je een hoekstop aan de geleiderail bevestigen. Met behulp van een schaalverdeling kan deze nauwkeurig worden ingesteld op de gewenste snijhoek.

Geleiderailverbinders zijn ideaal voor alle grootschalige werkzaamheden met de invalzaag. In plaats van een dure, lange geleiderail te kopen, kan deze gebruikt worden om twee korte rails met elkaar te verbinden. De verbindingsstukken zijn zo op de rails geschroefd dat ze de wisselzaag tijdens het gebruik niet hinderen.

Sommige invalzagen worden geleverd met een opbergkoffer, zodat het gereedschap en de accessoires veilig op één plaats zijn opgeborgen. De hele inhoud kan niet beschadigd worden door vuil en vocht. Als er geen opslagapparaat wordt meegeleverd, is het raadzaam er apart een aan te schaffen.