76.291 boordelingen
SSD-harde-schijf Aankoopadvies: zo kies je het juiste product
- Belangrijke feiten
- Solid-state drives, of SSD’s, hebben extreem hoge lees- en schrijfsnelheden.
- Vergeleken met harde schijven (HDD’s) hebben ze geen bewegende delen, waardoor ze veel duurzamer zijn.
- Licht en compact, SSD’s zijn geweldig voor laptops.
- Ze zijn per GB duurder dan HDD’s, maar de prijzen dalen voortdurend.
Wat is een SSD-harde-schijf?
In het verleden waren voor laptops en PC’s alleen harde schijven beschikbaar, of HDD’s, die werken met een magnetische schijf. Sindsdien heeft de technologie zich ontwikkeld, en kun je nu kiezen tussen harde schijven en de nieuwere SSD-harde-schijven (SSD).
SSD’s zijn moderne, snelle opslagsystemen voor elektronische apparaten zoals laptops, PC’s en spelconsoles. Ondanks dat het een ‘schijf’ is, hebben SSD’s geen bewegende delen, in tegenstelling tot hun HDD tegenhangers. Ze lijken meer op USB-sticks of SD-kaarten, die een flash-geheugen hebben. SSD’s hebben ook geen lees-schrijfkop zoals HDD’s – ze werken meer als een RAM die gemaakt is van halfgeleiders. In tegenstelling tot RAM’s zijn SSD’s echter niet-vluchtig, wat betekent dat de gegevens worden opgeslagen nadat de schijf is uitgezet, in plaats van te worden gewist.
SSD-voordelen
Solid-state schijven zijn in veel opzichten superieur aan harde schijven. Ze zijn sneller, stiller en duurzamer tegen fysieke schade.
Snelheid
SSD’s blazen HDD’s uit het water als het gaat om snelheid. Omdat gegevens onmiddellijk beschikbaar zijn in geheugencellen, in plaats van toegankelijk via een lees-schrijfarm en magnetische schijf, zijn SSD’s tussen de 150 en 600 keer sneller dan HDD’s. Het installeren van je besturingssysteem op een SSD-harde-schijf is een geweldig idee omdat je computer dan veel sneller opstart.
Duurzaamheid
SSD’s zijn veel duurzamer tegen schade dan HDD’s, die bewegende delen hebben die gemakkelijk kunnen breken. Dit maakt ze bijzonder geschikt voor mobiele apparaten zoals smartphones en tablets die gemakkelijk kunnen vallen. Als je een HDD laat vallen, loop je het risico van een zogenaamde head crash, waarbij je gegevens onherstelbaar beschadigd raken doordat de lees-schrijfkop de magnetische schijf binnenin fysiek beschadigt.
Energieverbruik
SSD’s zijn energiezuiniger dan HDD’s, waardoor ze zeer geschikt zijn voor mobiele apparaten. Het bedrag dat je bespaart doet er alleen echt toe als het gaat om de levensduur van de batterij – je bespaart bijvoorbeeld niet veel op je energierekening.
Rust
Omdat SSD’s geen bewegende delen hebben, zijn ze vrijwel geruisloos. HDD’s daarentegen maken geluid als ze gegevens ophalen, omdat de magnetische schijf moet draaien, en de lees-schrijfkop soms een klikkend geluid maakt als hij beweegt. SSD’s zijn hierdoor geweldig om ’s nachts of in je slaapkamer te werken.
Maat
SSD’s zijn aanzienlijk kleiner dan HDD’s omdat ze gegevens opslaan met behulp van microchips. Ze hebben dezelfde standaardafmetingen als harde schijven (2,5′ of 3,5′), zodat je geen speciale houder nodig hebt. Standaardschroeven zijn meestal prima voor installatie. Er zijn enkele modellen die je rechtstreeks op het moederbord kunt monteren – mSATA en M.2 interfaces zijn tegenwoordig heel gewoon.
Soorten SSD-harde-schijven
SSD’s zijn er in allerlei vormen en maten, met verschillende montagemogelijkheden. Wij bieden een overzicht.
2.5-inch SATA
2.5-inch SSD’s komen het meest voor in desktop PC’s. Ze worden aangesloten met dezelfde kabels als HDD’s, namelijk de SATA-standaard. De meest actuele SATA-standaard is de derde generatie, die een gegevensoverdracht tot 600 megabyte per seconde kan bieden, maar dit hangt af van het SSD-model.
SATA met kabels
SATA-interfaces zijn hetzelfde voor SSD’s en HDD’s, dus je kunt dezelfde data- en stroomkabels gebruiken als je ervoor kiest om te upgraden van een harde schijf naar solid-state. SATA-interfaces zijn te vinden op 2,5- en 3,5-inch SDD’s. Om een van deze SSD’s te installeren hoef je alleen maar de stroom- en datakabels aan te sluiten.
Voordelen
- Verhoudingsgewijs goedkoper
- Geen nieuwe kabels nodig als je een HDD vervangt
- Compatibel met oudere systemen
- Meerdere SATA SSD’s kunnen tegelijkertijd op het moederbord worden aangesloten
- Veel merken en modellen om uit te kiezen
Nadelen
- Te groot voor laptops en tablets
- SATA-interfaces zijn niet zo snel als andere
mSATA
De miniSATA, beter bekend als mSATA, is een SSD-standaard die gebruik maakt van SATA-technologie, maar in een vormfactor van bankkaartformaat. Deze kleine schijven worden vaak gebruikt in laptops en tablets. De meeste modellen zijn niet langer dan 2 centimeter lang, 1,2 centimeter breed en 0,16 centimeter dik. Ze hebben dezelfde datasnelheid als bij de derde generatie SATA (600 MB/s). Sommige oudere computers hebben een mSATA-poort zodat je ze gemakkelijk kunt upgraden, maar tegenwoordig is deze standaard grotendeels vervangen door M.2 SSD’s.
Voordelen
- Vergeleken met gewone SATA kunnen mSATA SSD’s worden gebruikt in veel kleinere en plattere apparaten
- Ze kunnen worden gebruikt om oudere apparaten te upgraden
Nadelen
- Duurder per GB dan 2,5-inch SATA SSD’s
- Verouderd
- Niet sneller dan standaard SATA
M.2
M.2 SSD’s zijn uiterst compacte schijven. Een van de meest voorkomende M.2 varianten is de M.2 2280, die staat voor de afmetingen: 22 mm breed en 80 mm lang. Deze SSD’s worden gebruikt in veel moderne lichtgewicht en dunne apparaten. Veel nieuwe moederborden hebben geïntegreerde M.2 poorten, zodat je niets anders nodig hebt om ze te installeren.
M.2 SSD’s zijn momenteel de modernste vormfactor op de markt. Ze kunnen zowel oudere SATA protocollen gebruiken als de nieuwe NVMe technologie voor gegevensoverdracht. SATA gebruiken met een M.2 SSD-harde-schijf heeft eigenlijk geen zin, omdat het protocol het datasnelheidspotentieel van de M.2-schijf zal afremmen. NVMe daarentegen werkt met de PCIe standaard en is aanzienlijk sneller. NVMe (NVM Express) interfaces kunnen tot vier gelijktijdige gegevensoverdrachten van een SSD-harde-schijf maken. Dit maakt ze geschikt voor datasnelheden tot 4 GB/s, maar in werkelijkheid kunnen de nieuwste SSD’s een datasnelheid van 3,4 GB/s aan, wat nog steeds extreem snel is. Als je meerdere afzonderlijke bestanden overzet, dan neemt de snelheid af tot ongeveer 1 GB/s.
Het nadeel van M.2 SSD’s is dat ze duurder zijn dan andere vormfactoren. Maar omdat ze een veel snellere gegevensoverdracht hebben, krijg je een goede uitbetaling. M.2 SSD’s zijn vooral goed als je werkt met grote stukken data, zoals videobestanden. Als je alleen maar Word-documenten maakt en op het web surft, dan is een standaard SATA of mSATA schijf voldoende.
Voordelen
- Sneller dan SATA en mSATA
- Toekomstbestendig
- Compact en slank
- Compatibel met veel moderne moederborden
Nadelen
- Hoge prijs per GB
- Kan frustrerend zijn om te installeren op oudere apparaten
SSHD: de hybride schijf
AnSSHD’s zijn hybride schijven die zowel solid-state als magnetische harde schijf technologie gebruiken. De meeste opslagruimte wordt geboden door de harde schijf, die je kunt gebruiken om grote maar weinig gebruikte bestanden op te slaan. Het solid-state deel van de schijf is veel kleiner. Omdat het veel sneller gegevens kan ophalen, is het bedoeld voor het opslaan van het besturingssysteem en misschien een paar veelgebruikte programma’s – hierdoor draait de computer veel sneller.
Het handige van SSHD’s is dat beide delen van de schijffunctie één poort gebruiken – geen aparte verbindingen nodig. Een groot nadeel is dat als een onderdeel van de schijf het begeeft, je het hele ding moet vervangen.
Externe SSD’s
Externe schijven zijn geweldig voor back-ups en het verplaatsen van gegevens tussen verschillende apparaten. Met de komst van solid-state technologie zijn externe opslagapparaten veel kleiner en lichter geworden – zware magnetische harde schijven zijn niet meer nodig! SSD’s zijn geweldige externe schijven: ze zijn niet alleen compacter en prettiger mee te nemen, ze zijn ook duurzamer tegen beschadiging dan HDD’s. Externe SSD’s worden aangesloten via USB, wat betekent dat ze in het nadeel kunnen zijn in vergelijking met interne schijven, omdat de overdrachtssnelheden van USB-gegevens lager kunnen zijn dan die van interne schijven.
Een trage USB-verbinding voor een externe SSD is een groot knelpunt als het gaat om datasnelheden. Een interne SATA-harde-schijf kan tot 352 MB/s overbrengen, terwijl een USB 2.0-poort op een computer slechts tot 60 MB/s kan overbrengen. De nieuwste USB-poorten zijn echter veel sneller, dus zorg ervoor dat je computer ten minste USB 3.0 heeft als je kiest voor een externe SSD-harde-schijf. De volgende tabel toont de maximale gegevensoverdrachtssnelheden – in werkelijkheid zullen deze waarschijnlijk iets lager zijn:
| Standaard | Datasnelheid |
| SATA-SSD | 325 MB/s |
| USB 2.0 | 60 MB/s |
| USB 3.0 | 625 MB/s |
| USB 3.1 Gen 2 | 1.250 MB/s |
| USB 3.2 Gen 2 | 2.500 MB/s |
Kooptips
Bij het kiezen van een SSD-harde-schijf zijn naast grootte en gegevensoverdrachtssnelheid vooral capaciteit, duurzaamheid en uithoudingsvermogen van belang.
Capaciteit
Opslagcapaciteit is misschien wel het belangrijkste om te overwegen bij het kopen van een SSD-harde-schijf. Omdat de prijzen de laatste jaren zijn gedaald, zijn kleine en middelgrote SSD’s voor de meeste mensen betaalbaar geworden. Het nummer één wat je als beginner moet doen is je besturingssysteem installeren op de SSD-harde-schijf – dit zal de snelheid van je computer enorm verhogen. Daarvoor heb je een SSD-harde-schijf met 120 GB opslag nodig. Wil je meer programma’s installeren, ga dan voor een 250 GB SSD-harde-schijf. Ben je een gamer, dan heb je minstens 500 GB capaciteit nodig. sSD’s van 1 TB zijn nu relatief betaalbaar geworden, maar als je nog meer ruimte nodig hebt dan dat, ga dan voor een HDD, want de prijzen zijn veel goedkoper.
Tegenwoordig is de kleinste opslagcapaciteit van SSD’s 120 GB. Deze schijven kosten meestal rond de 30 dollar. Iets kleiner dan dit bespaart je over het algemeen geen geld, bovendien betekent 120 GB dat je er ook andere dingen dan alleen het besturingssysteem op kunt opslaan.
| Opslagcapaciteit | Geschikte toepassingen |
| 120 GB + | Installeer besturingssysteem en enkele belangrijke programma’s |
| 250 GB + | Installeer besturingssysteem en alle programma’s |
| 500 GB + | Installeer besturingssysteem, alle programma’s en videospelletjes |
TBW
TBW staat voor terabytes written, wat de uithoudingscapaciteit van de SSD aangeeft – met andere woorden, hoe lang de levensduur van de SSD-harde-schijf zal zijn. Dit wordt bepaald door hoe vaak je er gegevens op kunt schrijven en herschrijven. De afzonderlijke opslagcellen in een SSD-harde-schijf kunnen niet oneindig geschreven en ongeschreven worden. Na een bepaald aantal lees- en schrijfcycli kunnen de cellen geen nieuwe gegevens meer opslaan. Om te voorkomen dat dit te snel gebeurt, zal de SSD-harde-schijf alle beschikbare gegevenscellen gelijkelijk gebruiken om de belasting te spreiden. In het algemeen gaan SSD’s minstens vier of vijf jaar mee, maar voor veel mensen kunnen ze meer dan tien jaar meegaan.
Laten we een voorbeeld bekijken om uit te leggen wat TBW betekent. Stel je hebt een SSD-harde-schijf met een TBW-waarde van 80. Volgens Microsoft schrijft Windows op een gemiddelde dag ruwweg 18 GB naar de SSD-harde-schijf – voornamelijk door het gebruikte besturingssysteem en bij het afsluiten. Als je de weekends en vakanties niet meetelt, wordt een kantoorcomputer ongeveer 250 dagen per jaar gebruikt. Uitgaande van deze informatie genereert een gemiddelde kantoorcomputer 4,5 TB aan gegevens die de SSD-harde-schijf moet opslaan. In theorie zou de SSD-harde-schijf dan meer dan 17 jaar mee moeten gaan voordat hij zijn TBW-limiet bereikt.
Berekening
20 GB per dag x 250 werkdagen = 4.500 GB (4,5 TB) per jaar.
TBW-waarde: 80
80 / 4,5 = 17,78 jaar.
De hoeveelheid gegevens die op een willekeurige dag naar een SSD-harde-schijf wordt geschreven varieert natuurlijk afhankelijk van het gebruik. Een TBW-waarde van 80 is slechts een voorbeeld. Sommige modellen hebben een lagere TBW-waarde, waardoor ze een kortere levensduur hebben. Een ding om op te merken is dat sommige testers hebben aangetoond dat SSD’s vaak langer meegaan dan de fabrikant beweert.e.
SLC, MLC, TLC of QLC?
Iedereen wil de maximale hoeveelheid opslag voor de laagste prijs. De moderne fabricagetechnologie heeft geholpen de prijzen te verlagen door cellen te maken die meerdere bits gegevens kunnen opslaan in plaats van slechts één. Door deze vooruitgang zijn SLC’s, of Single Level Cells, relatief zeldzaam geworden. SLC’s kunnen één bit opslaan, terwijl MLC’s (Multi-Level Cells) er tot twee kunnen opslaan. Zoals verwacht kunnen TLC’s (Triple-Level Cells) maximaal drie, en QLC’s (Quad-Level Cells) vier opslaan. Deze cellen bieden enorme voordelen voor de opslagcapaciteit; dit gaat echter ten koste van de lees- en schrijfsnelheid. SLC’s zijn sneller dan hun multi-opslag tegenhangers – snelheid verlagen ten gunste van capaciteit op meerdere niveaus heeft niet altijd zin.
Als je een SSD-harde-schijf koopt, zal de fabrikant aangeven wat voor celconstructie is gebruikt. SLC SSD’s worden niet veel meer gemaakt voor de consumentenmarkt omdat ze niet bijzonder zuinig zijn. Moderne SSD’s worden meestal gemaakt met tenminste MLC’s. Samsung biedt QLC SSD’s aan onder hun QVO lijn die niet veel langzamer zijn dan SLC’s. De prijzen van deze multi-cell SSD’s blijven dalen, waardoor SSD’s met een grote capaciteit steeds betaalbaarderworden.
Defragmenteer SSD’s niet
Na verloop van tijd slaan HDD’s veel gegevens op in verschillende fragmenten, verspreid over hun magnetische schijf. Om gegevens op te halen moet de lees-schrijfkop veel meer bewegen, wat de prestaties kan beïnvloeden. Deze snelheidsafname kan worden verholpen door een proces dat defragmenteren heet, waarbij gegevens op de schijf worden gereorganiseerd. Maar hoewel dit HDD’s kan helpen, is het niet iets wat je met een SSD-harde-schijf moet doen. Solid-state schijven worden niet langzamer naarmate er meer gegevens op staan, dus defragmenteren helpt niet. In feite zal het defragmenteren van een SSD-harde-schijf de hoeveelheid beschikbare opslagcellen verminderen, dus doe het niet!
Installatie en opstelling
Het installeren en instellen van een SSD-harde-schijf gaat snel en gemakkelijk. Dit gezegd hebbende, zijn er een paar dingen waar je op moet letten. Eerst en vooral is het cruciaal dat je ervoor zorgt dat je het juiste soort SSD-harde-schijf hebt voor je poort, of de juiste soort adapter. 2.5-inch SATA is nog steeds het meest voorkomende type SSD-harde-schijf, maar veel oude computers zullen een 3,5-inch schijf hebben. Om je nieuwe SSD te plaatsen, heb je een adapter nodig – of je doet de oude 3,5′ HDD weg ten gunste van de SSD, of je installeert de SSD-harde-schijf extra. Als je ervoor kiest om de harde schijf te behouden, zorg er dan voor dat je het besturingssysteem op deSSD-harde-schijf installeert. Als je dit niet doet, zul je niet profiteren van de grote snelheidsverhogingen die de SSD-harde-schijf met zich meebrengt.
2.5-inch SATA-schijven worden met twee L-vormige kabels op de computer aangesloten. De ene is verbonden met de voeding, de andere met het moederbord. mSATA en M.2 SSD’s hebben geen kabels. Zolang je moederbord de juiste poorten heeft, kun je de SSD-harde-schijf er gewoon rechtstreeks op aansluiten. De video hieronder laat zien hoe je een M.2 en een 2,5-inch SATA-harde-schijf installeert:
Een nieuw besturingssysteem installeren
Op oude HDD’s zorgde het partitioneren van de schijf en het opslaan van het besturingssysteem in één deel vroeger voor hogere snelheden. Deze truc is niet nodig op SSD’s – je kunt het besturingssysteem gewoon installeren in dezelfde partitie die je gebruikt voor bestanden en programma’s. Dit gezegd hebbende, als je toch partities wilt maken, dan kan dat.
Een nieuw besturingssysteem installeren
Op oude HDD’s zorgde het partitioneren van de schijf en het opslaan van het besturingssysteem in één deel vroeger voor hogere snelheden. Deze truc is niet nodig op SSD’s – je kunt het besturingssysteem gewoon installeren in dezelfde partitie die je gebruikt voor bestanden en programma’s. Dit gezegd hebbende, als je toch partities wilt maken, dan kan dat.
SSD-harde-schijf als extra schijf
Als je een SSD-harde-schijf installeert naast de reeds bestaande schijf in je computer, wordt hij onmiddellijk herkend, maar is hij nog niet klaar voor gebruik. Als je een Windows computer hebt, moet je naar de instellingen van Schijfbeheer gaan, of ‘diskmgmt.msc’ intypen in de opdrachtprompt om te beginnen met het initialiseren van de schijf. Je zult de nieuwe SSD-harde-schijf kunnen mappen aan een van de schijfletters. Rechts klikken opent een menu om dit te doen en de nieuwe schijf te partitioneren. Windows zal de partitionering voorstellen – deze systeemaanbevelingen zullen voor de meeste gebruikers prima zijn, als je meer partities wilt zul je ze handmatig moeten instellen.
RAID
RAID is een virtualisatietechnologie voor gegevensopslag die meerdere harde schijven organiseert in één logisch systeem. De twee mogelijke uitkomsten zijn als volgt: je kunt snellere datasnelheden bereiken of je opslagruimte uitbreiden.
RAID systemen werken met magnetische HDD’s in zowel computers als NAS servers. Ze zijn sneller dan een enkele HDD en bieden meer gegevensbeveiliging, want als een van de schijven kapot gaat heb je nog steeds al je gegevens op een van de andere. Het gebruik van SSD’s met een RAID-systeem wordt afgeraden. RAID-systemen zijn slechts zo snel als de langzaamste schijf, dus als je een SSD-harde-schijf gebruikt in combinatie met een HDD, ervaar je niets van de snelle datasnelheden die je krijgt met solid-state. Trimcommando’s, die blokken in het geheugen aanwijzen die ongeldig of ongebruikt zijn, zijn ook niet compatibel met RAID, waardoor de snelheid verder afneemt. Samenvattend: hoewel RAID geweldig kan zijn voor HDD’s, raden we het niet aan voor consumenten SSD-harde-schijven.
Afbeeldingen 1-10: © FinalCheck | Video: PCWorld / YouTube
